2016
Laatste bevindingen m.b.t. LED verlichting bij vogels.
Door: A. Lemmens.
LED verlichting bij onze vogels heeft voor- en nadelen. De belangrijkste voordelen zijn, energie verbruik is aanzienlijk lager dan TL verlichting en zeker ten opzichte van gloeilampen, Led verlichting neemt weinig ruimte in beslag in vluchten en broedkooien, de prijs van LED verlichting is de laatste jaren lager geworden.
De voordelen zijn zeker van belang, alleen het nadeel is niet minder belangrijk gezien de gezondheid van onze vogels. Vogels hebben voor hun gezondheid ultraviolet licht nodig. Zonder dit ultraviolet licht zal de conditie van de vogels snel afnemen. Dit komt niet ten goede aan het broedproces, verloop van de rui enz.
Het bereik van de LED licht ligt buiten het spectrum van het licht waar zich ultraviolet licht bevindt. Dus LED licht geeft geen ultraviolet licht aan de vogels. In de toekomst zal er LED verlichting op de markt komen die wel het bereik hebben van het ultraviolet spectrum. Hoe lang dat nog gaat duren is moeilijk in te schatten. De komende tijd zullen we hier uitgebreider op in gaan.
2013
LED – Dioden in kweekboxen.
Een alternatief voor TL buizen.
Door: Peter Filusch.
Met toestemming overgenomen.
Vertaald door A. Lemmens.
In mijn kweekruimte hield ik toentertijd 8 kapoetsensijzen en 12 gouldamadines paarsgewijs in kweekboxen. De ruimte is met 2 TL buizen (120cm lang, 36 Watt) goed verlicht, de verlichting in de kweekboxen laat echter te wensen over. De bovenste boxen liggen voor een derde, de onderste zelfs voor de helft in het donker.
De kapoetsensijzen hangen dan ook vaak, verlangend naar licht, aan het voorfront. Daarmee vervuilen ze het voorfront en de ontlasting komt in het drinkflesje, baadbakje en aan het voorfront bevestigde nestjes terecht. Door het constant knipperen van de TL buizen zijn de vogels onrustig en schrikkerig. Vergelijkbaar met ons mensen hebben vogels hersenen en ogen die een hogere frequentie aan beelden kunnen ontvangen. Deze ongewenste situatie wordt aanzienlijk verbeterd met LED techniek.
Voor het houden van vogels in het algemeen vind ik natuurlijk daglicht het belangrijkste. Helaas is dat met kweekruimten in de kelder zelden mogelijk en in de winter zal een groot raam nauwelijks genoeg zijn om de ruimte voldoende te verlichten, vooral hier bij ons in Noord-Duitsland. Weliswaar zijn er elektronische voorschakelaar apparaten voor TL buizen die niet knipperen en waarvan het lichtspectrum (UV-A en UV-B aandelen) voor vogels goed is, doch helaas verliest dit UV aandeel van de verlichting na enige jaren bijna geheel, waardoor de lampen snel vervangen moeten worden. En dat te doen voor 10 kweekboxen is een dure aangelegenheid en bovendien kost het aanbrengen van TL buizen in de kweekboxen veel plaats. Hierdoor is de LED-verlichting een ware uitkomst en is vergelijkbaar met daglicht. De belichting van de kweekboxen is met dit medium eenvoudig, ruimtebesparend en gunstig in prijs.
LED strips zijn in iedere goed gesorteerde bouwmarkt of elektronica zaak te koop. Ook via internet zijn ze te bestellen. Welke zijn echter de juiste voor mijn vogels? Zijn er ook SMD-LED met ultraviolet bereik? Allereerst kocht ik als test een LED strip met SMD 3528 en 12-V-DCvoeding. De nieuwe strip had 60 kleine lichtdioden per meter.
Technische gegevens:
Kleur ca.5.500-6.500 Kelvin
Armatuur PLCC 2
Stralingsbereik 120 graden
Helderheid ca.7 lummen
Spanning max 3,4 Volt
In een kweekbox heb ik een strip van een halve meter aan het plafond geplakt, aan een 12-V-DC voedingsdeel aangesloten en met een luxmeter de helderheid in de kweekbox gemeten. De meter gaf 400 lux aan. Het stroomverbruik van deze strip bedroeg ongeveer 2,4 Watt. Dankzij de grote stralingshoek van de diode van 120 graden leek de kooi optisch goed verlicht te zijn. Ik vond dat echter niet voldoende, ik wilde meer. Ik kocht toen een grotere SMD diode ( 5×5 mm) met 3 dioden in een armatuur.
Technische gegeven:
Kleur: ca 5500-6500 kelvin
Armatuur PLCC 6
Stralingshoek 120 graden
Helderheid ca 14,5 lumen
Spanning max 3,2 Volt
Deze halve meter strip verbruikte ongeveer 7,2 Watt en de gemeten helderheid bedroeg 975 lux. SMD-UV- lichtdiode die een stralingsbereik hebben van UV-B (280-315 nm) of UV-A 9315-390 nm) heb ik tot nu toe nergens kunnen vinden. De meeste SMD hebben een golflengte van 405 nm en geven geen Uv-licht af waar de vogels iets aan hebben.
Desondanks ben ik met de huidige resultaten tevreden. Ik moet nog alleen een keuze maken tussen waterdicht en direct op het plafond geplakt of in een armatuur. De strips zijn aan de achterkant voorzien van tape. Voor het opplakken moet men er op letten dat het plafond schoon is van stof, vet en andere verontreinigingen. Ik heb gekozen voor een waterdichte strip van 5 meter lengte en Zwillings-Litzen 2x 0,5mm². De strip heb ik in lange stukken van een 0,5 meter gesneden, 1 meter kabel eraan gesoldeerd en de soldeer plekken met 2 cm krimpslang , tegen waterspetters, bevestigd. Het moeilijkste is het solderen, de siliconenresten laten zich moeilijk van de strip verwijderen. De korte stukken heb ik tegen het plafond geplakt, de kabel naar buiten gevoerd en aan twee WAGO-klemmen serie 222-415 aangesloten. Een klem voor de plus en een voor de min. Met twee zulke klemmen kan je 4 kweekboxen voorzien.
Bij het aanschaffen van de voedingsdelen zijn twee dingen belangrijk. Ten eerste zal de spanning niet hoger dan 12 volt zijn (bij hogere spanning gaan de dioden te snel kapot) en ten tweede is de lengte van de strips bepalend voor het wattage, in mijn geval is dat 72 Watt. Andere vogelsoorten zoals kleine parkieten kunnen aan de strips gaan knagen, zodat men de lichtelementen daarvoor moet beschermen. Een mogelijkheid is de strip in aluminium behuizing aan te brengen.
De verlichting van zijn kweekboxen is nu klaar en optimaal. Ik ben tevreden en de vogels zijn rustiger, zitten op hun stok en hangen niet meer aan het voorfront. De kleurweergave van de vogels is uitsteken. Daarnaast wil ik nog enige blauwe dioden kopen voor het nachtlicht. De 15 watt lamp die nu nog de ruimte belicht zal dan overbodig zijn.
Voor nachtverlichting zijn er tegenwoordig stroom besparende dioden. De LED verlichting is helder genoeg voor de vogels om hun nest terug te vinden en de kleur blauw bootst het maanlicht na.
Technische gegevens:
LED type 3SMD 5050
Spanning 12 VDC
Verbruik 0,7 watt.
Te verkrijgen per 1,5 meter.
Voor vragen, helaas in het Duits, kun je altijd terecht bij Peter Filusch E-mail adres:
Peter-kornelia@t-online.de
