Meidoorn.

Door: A. Lemmens.

2023.

Meidoorn is een plant die kan uitgroeien tot een boom. Ze bloeit weelderig en draagt vele bessen. Zowel de knopen, bladeren, bloemen en bessen zijn als voeding te gebruiken voor de vogels. De bessen worden al 12.000 jaar gegeten blijkt uit archeologisch onderzoek.

Naamgeving:
Wetenschappelijke naam: Crataegus monogyna.
Engelse naam: Single-seed hawthon.
Duitse naam: Eingriffeliger Weisdeorn.
Franse Naam: Aubépine monogyne.

Crataegus is afgeleid van het Griekse kratos, wat kracht betekent, om de hardheid van het hout. Monogyna betekent met één stamper.

Er bestaan meerdere hybride soorten van de Meidoorn.

Beschrijving:

Het is een overblijvende plant. De bloeitijd ligt in mei en juni. De plant kan een hoogte bereiken van 2 tot en met 4,5 meter. De struik vertakt zich vlak boven de grond en heeft een lage kroon. De schors van de stam is eerst glad en bruin van kleur, later wordt deze donkerder van kleur en is dan ruw tot geribbeld. De takken zijn donkerrood tot bruin van kleuren zijn sterk gedoornd met 1 tot 2,5 cm lange doorns. De knoppen zijn klein, roodzwart van kleur en schudachtig. De bladeren staan verspreid en zijn driehoekig omgekeerd eirond tot waaiervormig. Ze zijn diep gespleten tot over de helft met drie tot zeven lobben. De bladlobben zijn alleen aan de top gezaagd met ongelijke zaadtanden. Aan onderkant zijn ze vooral in de nerfoksels iets behaard. De bladsteel is zo’n 3,5 cm lang. De steunblaadjes hebben een gave rand of grof getand. De bloemen zijn tweeslachtig. Ze zijn wit of lichtroze van kleur en geuren. Ze vormen pluimschermen. Ze zijn 0,8 tot 1,5 cm groot en hebben vijf afgeronde kroonbladen. De vijf kelkbladen zijn breed driehoekig. Ze zijn ongeveer even breed als lang. De top is vrij stomp. Er zijn veel meeldraden en hebben paarse helmknoppen, als ze rijp zijn bijna zwart. Er is maar één stijl. Het vruchtbeginsel is onderstandig. De vruchten zijn pitvruchten. De bolvormige of eivormige bessen zijn donkerrood tot paarsrood van kleur en smaken meelderig. De bessen zijn 0,6 tot 1 cm groot. De kelkbladen, ook wel kroontjes genoemd, van de bessen, zijn bij rijpheid meestal tegen de bessen teruggeslagen. De bessen hebben maar één zaadje. De zaden zijn zeer kortlevend, korten dan één jaar. Tweezaadlobbig, het plantje dat als eerst uit het zaadje komt heeft twee blaadjes.

Medische aspecten:
– Hartfunctie ondersteunend.
– Bloedvaten verwijdend.
– Bevordert het transport van zuurstof in het bloed.
– Verhoogt de weerstand tegen zuurstofgebrek.
– Voorkomt de verzuring van de hartspier door het reguleren van de melkzuurspiegel.
– Het verhoogt de antioxidanten functie, wat de bloedvaatwanden beschermd tegen de vrije radicalen.
– Stimuleert bindweefsel regulering.
– Concentratievermogen verhogend.
– Rust gevend.
– Verhelpt diarree.
– Spijs verterende werking.

Werkzame stoffen:
De werkzame stoffen zitten in de bessen, de bloemen en de bladeren.
– Flavonoïden: hyperoside, rutine, vitexin en procyanidins.
– Flavonolen.
– Flavonen.
– Aromatische aminen.
– Triterpeenzuren.
– Fenolzuren.
– Vitamine C.
– Polysacchariden.
– Pectine.
– Amygdaline.
– Betasitosterol.
– Triterpenen.
– Hydroxycinnaminezuur.
– Tannine.
– Oligomere.
– Proanthocyaniden.
– Vitexinerhamnoside.
– Glycosiden.

Voor de vogels:

In de handel zijn gedroogde bessen, thee en tonicum te verkrijgen van Meidoorn. De gedroogde bessen kunnen we fijn malen en door het eivoer mengen. Op één kilogram eivoer mengen we één eetlepel fijn gemalen bessen. Het eivoermengsel kunnen we constant aan de vogels verstrekken, ook al er jongen in het nest zijn. Eén eetlepel thee trekken we op één liter water gedurende 15 minuten. De afgekoelde thee verstrekken we aan de vogels één maal per week als drinkwater. Het tonicum doen we door het drinkwater. Eén maal per week verstrekken aan de vogels. Per liter water 5 druppels tonicum.