Door: Heidi Saes.
2020.
De Latijnse naam van Lavendel is Lavendula. Lavendel staat bekend om zijn sterke geur en kleur. Al sinds de oudheid is dit kruidenplantje met zijn paarse bloemenpracht bekend. Verschillende volken gebruikte dit kruidenplantje al om zijn heerlijke geur en geneeskrachtige rustgevende eigenschappen. Het plantje komt oorspronkelijk uit het zuiden van Europa, waar het groeit op droge rotsachtige gebieden. Vooral in het zuiden van Frankrijk kleuren braakliggende gebieden paars door de vele bloemen. In de vrije natuur komt het in Nederland en België helemaal niet voor. Gecultiveerd wel, in de zomermaanden kleuren onze tuinen tegenwoordig ook paars. Lavendel kan in de volle zon en wordt ongeveer tot 1 meter hoog en bloeit van juni tot en met augustus. De paars/rosé tot witte bloemen geuren heerlijk en daardoor is het een aangename aanwinst in onze tuin. De meeste plantjes zijn wel winterhard waardoor deze bij ons niet af sterven in de wintermaanden. In het voorjaar worden ze terug gesnoeid tot ongeveer 25 cm. hoog. De winterharde plantjes worden massaal in Nederland en België gekweekt voor allerlei doeleinden. Hele velden kleuren paars en dat is een prachtig gezicht. Er zijn zeker 100 verschillende gecultiveerde soorten. In het wild zijn er ongeveer 25 soorten te noemen. Het plantje trekt vele bijen, hommels en vlinders aan, welkome gasten in de tuin.
Egyptenaren gebruikte lavendel al om parfum te maken en de olie toe te voegen aan hun baden. In grafkelders hadden zij vazen vol met lavendel staan om boze geesten te verdrijven. De Romeinen deden lavendelolie ook in hun baden en hun kloostertuinen stonden vol met dit kruid. In de middeleeuwen werd lavendel gebruikt om muffe huizen en kamers op te frissen en om nervositeit, zenuwachtigheid en slapenloosheid te bestrijden. Ook wel werd lavendel “liefdeskruid” genoemd. Vrouwen besprenkelde lavendelolie over hun hals om mannen te verleiden. Kruidenzakjes werden in bed gelegd voor een liefdevolle nacht. Badhuizen maakten gebruik van lavendelolie om hun baden op te frissen en voor een aangename geur om gasten te verwelkomen.
Lavendel wordt op grote schaal gekweekt. De aromatische oliën worden uit de bloemen gehaald en verwerkt in de parfum en cosmetica industrieën. Ook wordt de olie verwerkt in zeep en badolie. Het is een uitstekende en gezonde luchtverfrisser om te gebruiken in huis of slaapkamer in een verdamper of speciale damplampen. Of als geurstokjes en kaarsen. Het is wel zo dat deze luchtverfrissers beter gekocht kunnen worden in natuurwinkels of apotheken en niet in bv. supermarkten, deze zijn vaak chemisch en hierdoor gaat het zijn gezondheidsdoel voorbij. Gedroogde bloemen worden gebruikt in potpourri of om thee van te zetten. Soms worden ze in een salade gebruikt. Er worden geurzakjes van gemaakt om kleding te laten geuren of te beschermen tegen insecten. Omdat lavendel ontsmettende eigenschappen bezit, wordt het gebruikt om allerlei problemen rondom de huid, de mond en keel te bestrijden zoals: De huid: bij schaaf en snijwonden, zonnebrand, acne, eczemen, brandwonden en andere wonden. Mond en keel: bij een koortslip, tandvlees of mondslijmvlies ontstekingen, amandelproblemen, keelpijn of om gewoon een frisse adem te bekomen. Insecten: motten te verdrijven in kledingkasten, hoofdluis te bestrijden, muggenbeten te verzachten. Het werkt verkwikkend, gaat angst, nervositeit en stemming wisselingen tegen. Ontspant de spieren in het hele lichaam ook in het hoofd waardoor ernstige hoofdpijn af zal zwakken. Ook spierkrampen en slapenloosheid worden hierdoor bestreden. Over het algemeen genomen werkt lavendel zeer rustgevend. Ook kan men bij fytotherapie terecht die veelal met lavendel werken. Sommige huisartsen kunnen lavendelextracten of capsules met lavendel voorschrijven bij bovenstaande problemen.
• Is ontsteking remmend en vocht afdrijvend
• Bij zenuwpijnen
• Verlicht reumatische pijnen en andere gewricht aandoeningen
• Bestrijdt verkoudheid en hoest
• Helpt bij diarree
– Meerdere esthetische oliën
– Bitterstoffen (bevordert o.a. het spijsverteringsproces)
– Linalool (is een geur en smaakstof)
– Flavonoïden (antioxidant)
– Looistoffen (o.a. een ontsmettende werking)
– Hars
– Vitamine C
– Calcium
– Kalium
– Natrium
– Magnesium
– Zink
– selenium
Als voeding gebruik ik lavendel niet bij mijn vogels. Wel gebruik ik de gedroogde bloemen als nestkruiden samen met andere kruiden. Elk nestje krijgt van mij een mengsel van diverse kruiden en ander nestmateriaal. Ook heb ik op de vogelkamer een emmertje staan met allerlei kruiden waaronder ook lavendel. Het helpt om insecten op een afstand te houden en bovendien verspreiden kruiden een aangename geur. Omdat ik lavendel in mijn tuin heb staan, snij ik er regelmatig bloemen vanaf en die hang ik te drogen op de vogelkamer met hetzelfde doel als de” kruiden emmer”. Verder gooi ik regelmatig een handje vol gedroogde lavendel, samen met andere kruiden op de bodem van elk vluchtje. Ik zie vaak dat vooral de sijzen ermee rommelen. Ze plukken en trekken er aan en spelen er mee. Of ze het eten weet ik niet. Het is in ieder geval leuk om ze er mee bezig te zien. Mooi om bv. verveling tegen te gaan.
