Door Aswin Lemmens
Wetenschappelijke naam: Camelina sativa.
Nederlandse Naam: Huttentutzaad, Dederzaad, Vlasdodder, Vals vlas,Vlashuttentut.
Engelse naam: Gold of pleasure.
Dietse naam:Leindotter.
Franse naam: Caméline cultivée.
Deze plant hoort tot de familie van de kruisbloemige. Ze is familie van de Koolraap en de Radijs. Het is een plant die we al lang kennen als kruid, eenjarig met een hoogte van 80 tot 90 cm. De plant komt meestal voor op graanakkers of braakliggende terreinen. De standplaats van de plant is op een zonnig plek, de grond moet vrij droog zijn en niet te voedingsrijk. De bladeren zijn 5 tot 8 cm en pijlvormig met gladde randen.
De bloeitijd is van Mei tot Juni. De bloemen zijn geel van kleur. De zaden en daar gaat het ons om zitten in doosjes (hauwtjes noemt men deze) die peervormig zijn met een lengte van 7 tot 10 mm. Als wilde plant komt ze in Nederland en België niet meer voor. Wel groeit ze nog in Oost- en Midden Europa en in Midden en West Azië. Als gecultiveerde gewasplant groeit ze ook in Duitsland en Frankrijk. Vroeger werden de planten bij ons verbouwd omwille van hun oliehoudende zaden en de vezels. Ook nu worden de planten nog verbouwd omwille van hun oliehoudende zaden in Oost- en Midden Europa en Azië. De olie van Gold of Pleasure wordt gebruikt voor lampen, spijsolie, smeermiddel of als strijkmiddel van natuurlijke verven. Van de stengels worden borstels en manden gemaakt. Daarnaast is het ook een product dat veel gebruikt wordt in de diervoedings industrie. Omdat het een eiwitrijk product is. Dus ook het zaad. De plant bevat 29 tot 39% hoogwaardige olie, dit is iets minder dan bij koolzaad. De zaden bevatten een uitzonderlijk evenwicht van nuttige vetzuren, waaronder omega-3 en een hoog gehalte vitamine E. In Engeland is het in de kanariesport een wijd verbreid zaad. Bij ons is het niet zo heel bekend. Aan het zaad wordt nog al wat goede eigenschappen toegedicht. Uit ervaring weet ik dat dit niet overdreven is. Ik heb het jaren lang gevoerd aan mijn vogels. De goede eigenschappen zijn: verhoogt de drift tot het voeren van de jongen, werkt conditie verbeterend, bevedering gaat beter glanzen en spijsverteringsbevorderend. De werking op de conditie en de bevedering wordt toegeschreven aan het hoge gehalte aan aminozuren en vetzuren. Gold of pleasure is een zeer fijn zaad waardoor het niet geschikt is om door een zaden mengeling te doen. Het zakt naar de bodem en gaat verloren. Het is goed door het eivoer te mengen of te geven in een apart bakje. Het is ook een vetrijk zaad. Daarom mogen we niet te veel geven van dit zaad. De vogels worden er erg snel vet van. Van de voedingswaarde, buiten het eiwitgehalte en het vetgehalte, is er weinig bekend.
Gemiddeld:
Ruw eiwit23-30%
Ruw vet37-41%
Ruwe celstof10-11%
Voor foto’s van het zaad, kijk op internet Zadenatlas Rijksuniversiteit Groningen.
www.seeds.eldoc.ub.rug.nl vul bij zoeken in camelina sativa.
Voor foto’s van de plant, kijk op internet
www.atlas-roslin.pl/gutunki/camelina_sativa
