Door: Heidi Saes.
2020.
Er zijn maar liefst 600 verschillende soorten eucalyptus bomen, ook wel gombomen genoemd. De eucalyptus is een loofboom en blijft altijd groen. Enkele bomen kunnen een hoogte van wel 60 tot 100 meter bereiken, echte woudreuzen. Andere soorten blijven bescheiden klein, 20 tot 40 meter. Dan zijn er nog eucalyptus struiken. Sommige eucalyptusbomen groeien erg snel en daardoor is de bast zachter dan de bast van andere bomen. Je kunt makkelijk een vinger afdruk in de stam achter laten. De meeste soorten komen voor in Australië en enkele aangrenzende landen. In sommige subtropische gebieden wordt eucalyptus aangeplant voor de hout en papier industrie. Ook worden enkele soorten aangeplant in moerassige gebieden om de malariamug te bestrijden. Hiervoor gebruiken ze dan de snelgroeiende varianten met ver rijkende wortels . De meeste bomen en struiken zijn niet winterhard. Slechts enkele varianten zijn dat wel en deze zijn dan ook in Europa aangeplant m.n. rond de middellandse zee. Ze komen daar het meeste voor in Portugal, Spanje, Italië, Marokko en het zuiden van Frankrijk. Deze soorten worden niet hoger dan z’n 40 meter. Ook in Engeland en Ierland zijn reeds enkele soorten aangeplant. Tegenwoordig zijn in onze landen (o.a. Nederland, België, Duistland) met hun kille koude winters, ook enkele soorten te vinden die goed kunnen overleven op een beschutte plaats in onze tuinen. Deze soorten zijn een stuk kleiner, maar sommige kunnen toch nog een hoogte bereiken van z’n 20 meter. Voor in onze tuinen toch nog vrij hoog. Andere zijn dan weer struiken. Omdat een eucalyptus niet goed bestand is tegen een schommelend klimaat, komt het bij ons vrij vaak voor dat een boom verpietert en af sterft boven de grond. De wortels, van sommige soorten, blijven leven en de boom kan dan weer uitschieten in de vorm van een struik.
Er zijn zoveel varianten dat het onmogelijk is deze allemaal te benoemen, of hun groei en uiterlijke kenmerken te beschrijven. Enkele bekendste soorten die in Europa, ook in Nederland en België, voorkomen zijn:
– Eucalyptus globulus, ook wel de blauwe gomboom genoemd, deze wordt het meeste gebruikt in de hedendaagse industrie omdat de bladeren beladen zijn met olie, deze olie is niet geschikt om te gebruiken bij kinderen.
– Eucalyptus ginnii, ook wel cidergomboom genoemd, wordt in Noordwest Europa gekweekt. De gekneusde bladeren geven een sterke eucalyptus geur af waar muggen een bloedhekel aan hebben.
– Eucalyptus niphophil, de sneeuw eucalyptus is traag groeiend en winterhard, hij kan temperaturen van – 10 C verdragen. Men moet deze boom dan wel rond de grond afdekken in de winter.
In Australië komen veel bosbranden voor en vele eucalyptus soorten hebben zich daarop aangepast. De zaden van deze soorten kunnen de bosbranden overleven. Weer andere soorten schieten vrij snel na een brand weer uit. De olie die in de bladeren zit, is vaak de oorzaak van de vele bosbranden. Als de temperatuur boven de 30 graden stijgt, wat in Australië nogal eens gebeurd, vliegen deze bladeren spontaan in brand met alle gevolgen van dien.
De Aboriginals zijn de oorspronkelijk bewoners van Australië en gebruiken de eucalyptus al eeuwenlang om hun medische eigenschappen. Vroeger gebruikten zij vooral de bladeren. Deze werden geplet tot een papje. Dit papje zou een antibacteriële werking hebben. Ook werden de bladeren gebruikt om te stomen. Er werden zogenaamde stoomputten gemaakt waar de Aboriginals in gingen zitten. Het verlichtte verkoudheid en gaf verlichting bij het ademhalen. Vooral mensen met ademhalingsproblemen hadden er veel baat als zij in een stoomput hadden gezeten. Gedroogde bladeren werden onder de neus gehouden voor een goede, vrije ademhaling. Ook werden de bladeren gebruikt om dysenterie (ernstige vorm van diarree) te verlichten. Van de gom maakten ze een zalfje dat werd gebruikt om ontstekingen en problemen op de huid te bestrijden. Ze namen eucalyptus in om koorts te verlagen. Heel vroeger gebruikte zij de schors van de boom als dakbedekking en de bladeren om op te slapen.
Koala beertjes zijn volledig afhankelijk van de eucalyptus boom, zij voeden zich met de bladeren. Deze bomen worden ook wel koortsbomen genoemd. Eucalyptus valt onder de kruiden. De wortels slorpen zoveel vocht op, dat er een moeras mee drooggelegd kan worden. De olie wordt gebruikt in de parfumindustrie Van de 600 varianten, zijn maar 20 soorten geschikt voor de industrie 75% van de loofbomen in Australië zijn eucalyptus bomen. Per jaar wordt er 3000 ton eucalyptus olie geproduceerd. De bladeren nooit rauw opeten, onbewerkt zijn ze giftig.
Eucalyptus staat bekend om zijn vele essentiële oliën die veelal uit de oudere bladeren wordt gewonnen Er zijn ook bomen waarvan de bladeren olieklieren bevatten. Eucalyptus olie is een sterk desinfecterende olie. Essentiele oliën worden verkregen door traditionele waterdampinstallaties. Deze oliën worden vaak met oliën uit andere gewassen/kruiden bijeengebracht en vervolgens gebruikt voor allerlei nuttige doeleinden. Aromatherapie is er een van en erg populair geworden. Ook worden de oliën veelvuldig gebruikt in sauna’s en door fysiotherapeuten. In huis verspreiden zij een aangename geur die zorgt voor een prettige sfeer die je stemming positief kan beïnvloeden.
– Tien tallen etherische oliën.
– Looistoffen
– Flavonoïden
– Fenolzuren
– Triterpeen
Eucalyptus bevat geen vitaminen of mineralen.
Eucalyptus is een slijmoplosser, bestrijd bacteriën, schimmels en virussen.
– Chronische bronchitis en astma
– Kroep
– Neusverkoudheid en hoest
– Sinusitis
– Keelpijn
– oorontsteking
– tandvlees en mondontstekingen
– Urineweginfectie
– Blaasontsteking
– Ontstekingen aan geslachtsdelen
– Nierbekkenontsteking
– voetschimmel
– Spierpijn en vermoeide spieren na sportieve inspanningen
– Kneuzingen en verstuikingen
– Bij verkoudheid de borst, het voorhoofd, de neus of rug inwrijven
– Slechte adem
– Keelpijn
– Heesheid
– Insectenbeten
– Lichte brandwonden
– Andere wonden bv. snijwonden, schaafwonden of zweren
– Kooklucht te neutraliseren
– Toiletgang te verfrissen
– Dierenverblijven op te frissen
– Om muggen, kakkerlakken, vlooien en andere vliegende insecten af te weren, ook om kleine knaagdiertjes zoals muizen en ratten te verdrijven
– Omgevingsluchten te ontsmetten
– Luchtwegen te openen
– In de slaapkamer voor een goede nachtrust, zelfs bij kinderen vanaf 8 jaar
– Verlicht hoofdpijn
– hoestsiroop
– tandpasta
– kauwgum
– Reinigingsmiddelen
– Menthol snoepjes
– Zuigtabletten
– Handcrème
– thee
Voeg een paar druppels olie bij je shampoo, het stimuleert een droge hoofdhuid en zorgt voor een goede doorbloeding waardoor de haren gezonder en sterker worden en ook nog eens harder groeien. Ook bestrijdt het hoofdluis. Doe een paar druppels eucalyptus olie in de wasmachine bij het beddengoed en de huisstofmijt gaat dood. Er zijn ook verschillende soorten sprays met eucalyptus olie die je op het matras kunt sprayen om de huisstofmijt te doden.
Je haalt eucalyptus olie het best bij een apotheek of natuurwinkel. Goedkopen oliën in een supermarkt zijn vaak synthetisch en zeer ongezond om te inhaleren of verstuiven. Eucalyptus olie altijd verdunt gebruiken en het aantal druppels op de verpakking opvolgen.
Er zijn tegenwoordig verschillende schoonmaakartikel met eucalyptus olie. Dit zijn frisse allesreinigers die een aangename geur verspreiden. Sommige producten zijn op basis van zuivere eucalyptus olie. Andere zijn synthetisch en bevatten geen echte eucalyptus olie., dit zijn vaak de goedkopere merken. Er zijn reinigers die speciaal zijn ontwikkeld voor het reinigen van dierenverblijven zoals kennels, stallen, vogelkooien en hokken voor knaagdieren of kippen. Ikzelf gebruik regelmatig eucalyptus reiniger van het merk “koudijs”, om mijn vogelverblijven te reinigen. Dit product is desinfecterend De wanden, zitstokken en eigenlijk de hele kooi wordt mooi zuiver en het ruikt heerlijk fris. Hardnekkige uitwerpselen en ander vuil verdwijnen probleemloos. Het is een natuurproduct en helemaal veilig voor mens en dier. Dit product wordt zelfs gebruikt voor het schoon maken van vogels en andere dieren die olie op hun vacht of veren hebben gekregen.
– Voor het reinigen van de kooien
– Het verdrijven van luizen, insecten, muizen en ratten.
(sommige bronnen vermelden dat eucalyptus ook de bloedluizen op een afstand houdt)
– Voor een frisse geur in het vogelverblijf of vogelkamer
– Eucalyptus schoonmaakmiddel is een goed alternatief voor bv. dettol om voer en drinkbakken te reinigen.
