Citroenmelisse een wonder van de natuur.
Door: Heidi Saes.
2019.
Citroenmelisse is een kruidenplantje dat al eeuwen lang toverkruid wordt genoemd. Deze benaming dankt het plantje aan zijn veelzijdige geneeskracht. Het plantje wordt hedendaags nog steeds gebruikt in de kruidengeneeskunde. Het bevat o.a. honing en heeft daardoor dezelfde geneeskracht als honing. Honing op zich is al een volwaardig voedingssupplement. Daardoor is citroenmelisse zeer aantrekkelijk voor bijen. Imkers wrijven er hun korven mee in om andere bijen aan te trekken en hun eigen bijen te laten blijven.
Dit tuinkruid groeit voornamelijk in Zuid Europa. Tegenwoordig, wordt het ook in onze landen veel gekweekt. Vanwege de heerlijke citroenachtige geur is het erg populair geworden en heeft in vele tuinen een plekje gekregen. Het plantje kan tot een meter hoog worden en is winterhard. Het heeft mooie kleine geel/witte bloemetjes in de maanden juli en augustus. Het kan wel woekeren in de tuin. Voor de winter dient men het plantje, ongeveer 10 cm. boven de grond, af te knippen. Wat erg opvalt is dat de blaadjes zacht behaard zijn. Dit in tegenstelling tot het kruidenplantje munt. Voor een leek lijken deze twee plantjes wel wat op elkaar, ze worden daardoor wel eens met elkaar verwart. Bekijk je de plantjes beter dan zie je de grote verschillen. Het blad van citroenmelisse is eivormig. Het blad van munt is ook eivormig maar wat langwerpiger. Ook het geurende aroma van citroenmelisse maakt het verschil.
Vroeger was het vooral bij de Grieken erg populair. Melisse betekent in het Grieks namelijk honingbij. De Grieken waren er van overtuigd dat citroenmelisse stond voor eeuwige jeugd, mede daardoor werd het plantje toverkruid genoemd. In de middeleeuwen strooide men blaadjes van de citroenmelisse op de zand en lemen vloeren in hutten en huisjes. Hierdoor werd er een aangename geur verspreid in de toen lage muffen woningen. Ook werden in de middeleeuwen, toen al, takjes opgehangen in de huizen om insecten buiten de deur te houden. Monniken hadden vroeger kruidentuinen rond het klooster. Daar werd veelvuldig citroenmelisse in gehouden. De honing werd duur verkocht. De monniken leefde van de opbrengst. De Romeinen gebruiken het kruid om de spieren te ontspannen. Vrouwen namen een zitbad met veel citroenmelisse om menstruatiekrampen te verlichten.
Dit plantje staat er om bekend dat het je humeur verbetert, je wordt er weer vrolijk van . Het heeft een ontspannende werking op lichaam en geest. Het verdrijft angst. Een kopje thee gemaakt van verse gekneusde, of
gedroogde blaadjes citroenmelisse geeft je dan ook een goed gevoel. Ook is het een smaakmaker bij vele gerechten zoals vis, sausjes, div. soepen, ijs en andere desserts. Van citroenmelisse wordt thee, kruidenbitter, likeur en limonade gemaakt, Verder wordt het verwerkt in massageolie en verschillende soorten zalf. Ook in de voeding en cosmetica industrie wordt dit kruidenplantje verwerkt. Niet onbelangrijk is het feit dat dit kruidenplantje hedendaags nog steeds wordt gebruikt om muggen te verdrijven. Gebleken is dat het ook andere stekende insecten op een afstand kan houden, het verstoort namelijk hun reukzin. Zwangere vrouwen gebruiken liefst niet al te veel citroenmelisse.
Vitamine: A, B, C, E en een beetje D
Mineralen: calcium, kalium en koper
Flavonoïden: dit zijn antioxidanten, die onze cellen en weefsels beschermen.
Polyfenolen: deze werken ontstekingsremmend.
Triterpeenzuren: geur en smaakstof, wordt verwerkt in cosmetica en in de voedingsindustrie
Fenolzuren: geven bescherming tegen ziekmakende schimmels
Glycoside: suikers
Slijmstoffen: beschermen de huid en slijmvliezen
Citronella: dit is een geurstof die gebruikt wordt in schoonmaakartikelen, ook wordt het gebruikt om muggen te weren.
Bitterstof: versterkt het immuunsysteem en gaat verzuring van het lichaam tegen, onderhoudt het zuurgehalte in maag en gal
Looistof: ontsmettende werking
Rozemarijnzuur: anti oxiderende werking, wordt ook gebruikt als bewaarmiddel voor voedsel
Organische zuren: houden de PH waarde in het hele lichaam op peil
Honing: is o.a. een natuurlijk antibiotica, wordt veelvuldig gebruikt als een natuurlijke zoetstof.
– Heeft een verkoelende werking en is daardoor geschikt om koorts te verlagen.
– Gaat een zwelling tegen
– Is vocht afdrijvend
– Gaat aderverkalking tegen
– Heeft een positieve werking bij somberheid, een depressie, stress en angst
(Zelfs dieren komen tot rust bij stresserende momenten, dit is natuurlijk heel aantrekkelijk om te geven aan vogels in een stresssituatie)
– Is heilzaam bij insectenbeten
– Geeft een verlichtend gevoel bij huidzweren
– Helpt maag en darmen te ontspannen
– Geeft verlichting bij bronchitis en hoofdpijn
– Gaat slapenloosheid tegen
– Het verbetert spijsverteringsproblemen
– Helpt bij zenuwpijnen
– Houdt de schildklier gezond
– Wond helend
– Verzacht menstruatie krampen
Persoonlijk geef ik mijn vogels, buiten de broedperiode, af en toe enkele blaadjes citroenmelisse. Ik gooi, meestal samen met andere kruiden, een aantal blaadjes in de volière en vluchtjes. Alle blaadjes worden opgegeten. Ook hang ik op de vogelkamer enkele takjes op. Het geeft een aangename geur en houdt insecten buiten de deur. Of het ook luizen verdrijft, weet ik niet. Maar baat het niet, het schaadt zeker niet.
