Door: A. Lemmens.
Wetenschappelijke naam: Guizotia oleifera.
Nederlandse naam: Negerzaad of Nigerzaad.
Engelse naam: Negro seed.
Duitse naam: negro samen.
Franse naam: Graines negro.
Negerzaad wordt in hoofdzaak geteeld in Ethiopië en India. Is een eenjarige plant. De kruidachtige plant kan een hoogte bereiken van 50 tot 150 cm. De bladeren zijn eivormig en getand met een lengte tot 22 cm. De geclusterde bloemen zijn geel van kleur tot 2 cm doorsnee. De bloemen worden bestoven door bijen. Het zaad is hoekig en zwart van kleur. Het zaad is eigenlijk een achene, dat is gedroogde schil rondom een zaadje. Het zaadje zit niet vast aan de schil, waardoor het zaad voor vogels makkelijk open te maken is.
De olie van de zaden wordt toegepast bij reuma.
Per 100 gram zaad:
– Vocht 6,2 – 7,8 gram
– Eiwit 17,3 – 19,4 gram
– Vet 31,3 – 33,9 gram
– Koolhydraten 34,2 – 39,7 gram
– Vezels 13, 5 gram
– As 1,8 – 8,4 gram
– Calcium 50 – 470 milligram
– Fosfor 180 – 800 milligram
– Thiamine 0,43 milligram
– Riboflavine 0,55 milligram
– Niacine 3 milligram
Vetzuren:
– Palmitinezuur.
– Stearinezuur.
– Oliezuur.
– Linolzuur.
– Linoleenzuur.
– Arachidinezuur.
– Aminozuur.
Andere werkzame stoffen:
– Isoleucine.
– Leucine.
– Methionine.
– Cystine.
– Fenylalanine.
– Tyrosine.
– Threonine.
– Tryptofaan.
– Valine.
– Arginine.
– Histidine.
– Alanine.
Uit negerzaad wordt olie geperst. Deze olie is een spijsolie. Voor onze vogels kan deze olie door het eivoer gemengd worden. Dit moet met mate gedaan worden. De vogels vervetten sterk van de olie maar zeker ook van het zaad. Negerzaad bevat plus mines zo’n 31 % vet en 20 % eiwit. Zaadetende vogels nemen het zaad over het algemeen graag op. In de meeste vogelzaadmengsels is negerzaad toegevoegd, 1 tot 4 %. Te veel negerzaad aan de vogels voeren, door het hoge gehalte aan vet en eiwitten, kan beschadiging aan lever veroorzaken. Negerzaad heeft een gunstig aminozuurpatroon en bezit een hoog gehalte aan calcium, fosfor en mangaan. Helaas is de verhouding tussen calcium en fosfor niet gunstig. Deze verhouding moet liggen tussen de 1 en 2. Medisch gezien heeft negerzaad, gezien zijn vele soorten zuren en zijn mineralen gehalte, zeker een positieve werking op de gezondheid van de vogels. Bij vogels met reuma, dat kan een vogel hebben, heeft negerzaad een gunstige werking.
Een aantal jaren geleden voerde men de Kapoetsensijs relatief veel nigerzaad. Men dacht dat dit nodig was voor deze vogel. Enerzijds om dat men dacht dat het invloed had op de rode kleur van de bevedering, anderzijds dat men dacht dat deze vogel veel oliehoudende zaden nodig had om in conditie te blijven. Op beide veronderstellingen is men de laatste jaren terug gekomen. Op de kleur heeft het nagenoeg geen invloed. Gezien de relatief kleine ruimten waarin de Kapoetsensijs gehouden wordt, heeft oliehoudende zaden eerder negatieve gevolgen dan positieve. Omdat ze minder bewegen, is de kans groot dat ze door die oliehoudende zaden vervetten. Met alle gevolgen van dien met betrekking tot de conditie. Met andere woorden, extra nigerzaad voeren heeft te veel negatieve gevolgen. In de commerciële Zaadmengsels voor Kapoetsensijzen zit genoeg nigerzaad
