Door: Jordy van Schijndel
2021.
Amerikaanse sijzen kunnen op diverse manieren gehuisvest worden. In dit verslag ga ik beschrijven wat de voor -en
nadelen zijn van een kweekvlucht, vluchtkooi en broedkooi. Eigen ervaringen zal ik aan het einde met jullie delen. Elke Amerikaanse sijzensoort heeft een eigen karakter en stelt andere eisen aan de huisvestiging. Ze zeggen altijd: ‘hoe groter, hoe beter’, maar dat is niet altijd waar of handig. Bij het huisvesten van Amerikaanse sijzen spelen een aantal factoren een rol, zoals de beschikbare ruimte die je hebt, soort Amerikaanse sijs of mutant, aantal sijzen, warm of koud kweken e.d.
style=”text-align: justify;”>Kweekvluchten kunnen verschillende afmetingen hebben. In een kweekvlucht kun je bijvoorbeeld meerdere zitstokken hangen/bevestigen, zelf een voer -en watersysteem maken (wat volgens jou ideaal is) en nestkasten voor en achterin ophangen. De meest voorkomende maten zijn 2 meter lang, 1 meter breed en 2 meter hoog of 1,5 meter lang, 0,8 meter breed en 2 meter hoog.
Voordelen:
– Sijzen komen snel en blijven beter in conditie
– Goede spierontwikkeling
– Minder agressiviteit onderling, ook als de jonge sijzen uitvliegen
– Meerdere poppen met man mogelijk (bij sommige soorten)
– Ander koppel bijplaatsen met een andere broedcyclus
– Minder onderhouds -en schoonmaakwerkzaamheden
– Bevorderen natuurlijk gedrag
– Man hoeft nu niet altijd gescheiden te worden van de pop(pen)
– Jonge sijzen ontwikkelen zich beter en leren vliegen
– Op eigen manier inrichten, broedplaats bepalen, voersysteem e.d.
Nadelen:
– Sijzen zijn wat schuwer/wilder als je ze kleiner gaat huisvesten
– Neemt – meer – ruimte in beslag
– Sijs kan zich doodvliegen bij het schrikken
style=”text-align: justify;”>Vluchtkooien zijn groter dan broedkooien. Het zijn kleine vluchten waarin de Amerikaanse sijzen over het algemeen het hele jaar kunnen verblijven. Afmetingen kunnen zijn 1,25 meter lang, 0,6 meter diep en 0,8 meter hoog
Hieronder de voor -en nadelen van een vluchtkooi:
Voordelen:
– Sijzen blijven beter in conditie
– Sijzen kunnen er het hele jaar in gehouden worden
– Minder agressiviteit onderling, ook als de jonge sijzen uitvliegen
– Man hoef je niet altijd te scheiden van de pop
– Goed zicht op je sijzen; ziekte en koppelen
– Te gebruiken als uitvliegkooi voor jonge sijzen en kweekvogels. Zie afbeelding 1 uitvliegkooi.
– Zeer geschikt voor de kleinere soorten Amerikaanse sijzen, zoals Yarrel en Groenrug maar ook prima voor de Magellaan -en Dennensijs.
Nadelen:
– Meer onderhoud
– Sijzen moet je eruit vangen bij het schoonmaken. Meerdere keren per jaar.
– Relatief duur in aanschaf
– Neemt – meer – ruimte in beslag
Afbeelding 1.
style=”text-align: justify;”>De meest gangbare maten voor broedkooien zijn 0,8 t/m 1,2 meter lang, 0,4/0,5 meter diep en 0,5 meter hoog. De meeste broedkooien bestaan uit twee delen. In het midden zit een schuif zodat je de man van de pop kunt scheiden tijdens het broeden.
Voordelen:
– Neemt minder ruimte in beslag
– Man en pop makkelijk van elkaar te scheiden
– Goed zicht op je sijzen; ziekte en koppelen
– Sijzen zijn minder schuw
– Uiterst geschikt voor de kweek van mutaties en kleinere soorten Amerikaanse sijzen
Nadelen:
– Sijzen vervetten eerder
– Kunnen niet snel in conditie komen
– Verenpak minder mooi op den duur
– Meer onderhouds -en schoonmaakwerkzaamheden
– Meer kans op ongedierte, dus ook behandelen
– Niet alle Amerikaanse sijzen zijn geschikt om te kweken in een broedkooi. Denk hierbij aan de grote soorten.
Zelf heb ik grote kweekvluchten, vluchtkooien en broedkooien. Mijn kweekvluchten zijn 3,6 meter lang, 1,1 meter breed en 2, meter hoog. Zie afbeelding 2 voor één van mijn kweekvluchten.
Afbeelding 2.
Daarnaast heb ik nog een hele grote vlucht van 3,6 meter lang, 2,75 meter breed en 2,3 meter hoog. Zie hiervoor het eerder geschreven verslag: “bouw volière” op de site van de WAS. De dDe vluchtkooien hebben afmetingen van 1,30 meter lang, 0,6 meter diep en 1,1 meter hoog. Mijn broedkooien zijn 0,9 meter lang en 0,5 meter diep en hoog. Dit jaar is het de eerste keer dat ik gekweekt heb in vluchtkooien. Dat is goed bevallen. De sijzen moesten in het begin even wennen, maar ik heb niets te klagen. De sijzen blijven in goede conditie, broedresultaten waren prima, de man kon gewoon bij de pop blijven en het onderhoud was makkelijk. Zie afbeelding 3 kweken in een vluchtkooi.
Afbeelding 3.
Hierbij moet ik wel mededelen dat ik de vluchtkooien op maat naar eigen wensen en behoeften heb laten maken. Maar zo kan ieder het voor zichzelf maken/inrichten. Het is belangrijk dat de sijzen zoveel mogelijk natuurlijk gedrag kunnen vertonen. Niet alleen voor het welzijn van de sijzen belangrijk maar ook voor mij als liefhebber. Over mijn grote kweekvluchten ben ik zeer te tevreden. Het is een genot om de sijzen hierin bezig te zien. Naarmate de sijzen langer in de grote vluchten zitten, worden de sijzen nieuwsgieriger en rustiger. Hierdoor zorgt schoonmaken, takken vervangen, voeren etc. nauwelijks tot stress of wilde vogels. Tevens heb ik goede ervaringen met de kweek met één man en meerdere poppen. Alsook kweek in kolonie. De sijzen nestelen praktisch naast elkaar. Helaas heb ik dit alleen op film als ze de jonge sijzen voeren en elkaar. Zie afbeelding 4 nestjes.
Afbeelding 4.
Een nadeel is wel dat als de jonge sijzen uitgevlogen zijn en ze schrikken van iets, het met een vaart door de vlucht gaat. Mocht je nu pech hebben met zo’n schrikmoment, dan kan het verkeerd aflopen. Volgend jaar wil ik met meer sijzen gaan kweken en daarom heb ik een aantal broedkooien laten maken. Zie afbeelding 5 broedkooien.
Afbeelding 5.
Ook op maat en naar eigen wensen en behoeften. Grote vluchten is mooi maar ze nemen wel veel ruimte in beslag. Aangezien ik ook met mutanten kweek (o.a. roodogen), is kleiner en donkerder huisvesten tijdens de kweek beter voor sommige mutaties. Het valt mij op dat de jonge sijzen in kweekvluchten en vluchtkooien langer op het nest blijven en de omgeving meer observeren dan hun broertjes en zusjes die geen rode ogen hebben. De sijzen praten niet tegen mij, doe ook geen wetenschappelijk onderzoek maar ben ervan overtuigt, dat natuurlijk instinct hierbij een belangrijke rol speelt. De sijs vliegt pas uit als deze hier klaar voor is. In dit geval bij de mutanten als volledig in de veren zitten. Na de kweek worden de sijzen naarmate ze zelfstandiger zijn steeds groter gehuisvest. Mutanten met rode ogen moeten eerst een goed zicht ontwikkeld hebben. Door ze steeds groter te huisvesten ontwikkelen ze hun zicht. Alsook hun vliegspieren. Uiteindelijk kunnen deze mutanten dan – steeds – groter gehuisvest worden. Mijn ervaring is dat mutanten met rode ogen het voer en water moet leren vinden in de vlucht. Persoonlijk wil ik de sijzen maar een aantal maanden in de broedkooien huisvesten omdat ik merk, dat kleiner huisvesten nadelen met zich meebrengt. De conditie van de sijzen gaat achteruit en het kost mij meer tijd om alles schoon te maken en houden dan in de kweekvluchten en vluchtkooien. Badwater, ontlasting en etensresten zitten eerder overal op en tegenaan. Hierdoor heb je meer kans op bacteriën en dat kan gevolgen hebben voor zowel de gezondheid van de jonge sijzen als de kweekkoppels. Wat ik wel ideaal vind is dat ik snel vanaf de buitenkant het nest kan inspecteren. Alleen dat kun je natuurlijk ook bij de andere vluchten maken. Zelf heb ik geen lades in de broedkooien. Er zit een klepsysteem in en laat bodempapier op maat maken. Dat vouw ik met een licht opstaande rand omhoog zodat zaadresten e.d. binnen de kooi blijft. Na het geven van een bad moet bodempapier wel meteen vervangen worden omdat het helemaal nat geworden is. Dit bevalt mij tot nu toe heel goed. Tijdens de selectie van de jonge sijzen heb ik voor het eerst gebruik gemaakt van de broedkooien. Om alvast het e.e.a. te ervaren. Al doende leert men. Indien er vragen zijn, kan en mag je mij altijd benaderen via de mail ajlvanschijndel@outlook.com of telefonisch op 06 83 98 78 84. Via mijn Facebook-pagina: Magellaansijs hobbykweker kun je mij en mijn sijzen volgen.