Door: Aswin Lemmens.
Wetenschappelijke naam: cannabis sativa
Franse naam: Chanvre
Engelse naam: Hennep
Duitse naam: Hanfsamen
Andere Nederlandse namen zijn: Kempzaad, Himp en Kol.
De mannelijke plant wordt ook wel Femel genoemd. Hennep is een van de oudste cultuurplanten. Tot het begin van de 20ste eeuw speelde deze plant een belangrijke rol als grondstof. Na deze tijd is de plant als grondstof vervangen door katoen en houtvezels. Hennep is een eenjarige tweehuizige uitheemse plant. Tweehuizige betekent dat de mannelijke en vrouwelijke bloemen niet op dezelfde plant voorkomen. De plant behoort tot de familie van de hennepachtige, evenzo als de hop en de netels. Van oorsprong komt de plant uit het noordwestelijk deel van de Himalaya. In ons land komt zowel de gecultiveerde vorm voor als de verwilderde vorm. De hennepstruik kan een hoogte bereiken van 2 meter en bloeit in de maanden juli tot augustus. De geur die deze plant verspreidt is moeilijk te omschrijven. Half rijpe zaden worden door de vogels nauwelijks gegeten in tegenstelling tot de rijpe zaden die worden heel graag opgenomen. De plant hennepnetel, Galeopsis tetrahit, zoals de wetenschappelijke naam al aangeeft, heeft niets te maken met de hennep waarover we het hier hebben.Hennepnetel is een niet brandende netelsoort. Het kenmerkende van deze plant is de verdikkingen aan de voet van de bladsteeltjes. Deze plant wordt ook maar 75 cm. Hoog. Als onze sijzen er aan gewend zijn is het een plant waar we de vogels een plezier mee kunnen doen. Ik noem deze plant in deze om dat deze nog al eens op een en de zelfde hoop wordt gegooid met de hennep. De verwarring ontstaat door de Nederlandse naam. De naam hennep slaat op de planten die niet gebruikt kunnen worden voor de teelt van verdovende middelen. Als het om planten gaat die verwerkt kunnen worden tot verdovend middel dan spreken we over cannabis of marihuana. Industrieel gezien is hennep een product dat nog steeds veel wordt gebruikt voor duizenden producten levert ze grondstoffen zowel de plant als het zaad. Vroeger werd er bij ons veel hennep verbouwd door de boeren. Niet zo zeer voor de zaden maar meer voor de vezels die men gebruikte voor touwen te maken. Heden ten dagen wordt op vele plaatsen in de wereld hennep verbouwd. Hennep levert de sterkste natuurlijke vezels. Bijvoorbeeld worden er zeilen van gemaakt en hoogwaardig papier. In heel wat landen wordt hennep als voedsel gebruikt omdat hennep een redelijk hoog eiwitgehalte heeft en een positief effect heeft op het cholesterol gehalte in een menselijk lichaam. De zaden worden tot bloem gemalen en verwerkt in brood. De plant bezit ook geen gluten in tegen stelling tot andere graan soorten die verwerkt worden voor de productie van brood. Van hennep wordt ook een cholesterolarme olie gewonnen. Hennepextracten worden in de Duitse bierindustrie gebruikt als vervanging voor de hop. Het zijn allemaal voorbeelden waarmee maar is aangetoond dat hennep een goed voedselproduct is. Dan zal het zeker ook voedingswaarden hebben voor onze vogels. Hennepzaad is een vrij groot zaad en heeft daarbij ook nog eens een harde bast. Voor onze sijzen meestel niet te verhappen. Om dit probleem te omzeilen en toch dit nuttig zaad te kunnen gebruiken voor onze sijzen moeten we het zaad pletten. De harde bast breken zodat de vogels wel bij de inhoud kunnen komen. Hierbij moeten we er altijd goed aan denken dat geplet of gemalen zaad veel sneller bederft. Dus altijd kleine hoeveelheden pletten of malen, zo veel dat het genoeg is voor eenmaal te voeren. Hennep is een zeer voedzaam zaad. Vervetting van de vogels ligt op de loer. Dit geldt zeker voor vogels die in verwarmde ruimten gehouden worden. Vogels in een niet verwarmde ruimte en in de winterperiodes bij koude zullen de vetten verbruiken. Dus op passen hiervoor. Vogels die door ziekte of anderzijds verzwakt zijn zullen door middel van hennep weer sneller op de been gelopen kunnen worden. Natuurlijk zal eerst het probleem bestreden moeten worden waardoor de vogel ziek is geworden, hierin heeft hennep geen enkele rol. Een andere gevaar van hennep is dat het een verstoppende werking kan hebben. Ook dit moeten we ons goed realiseren bij het verstrekken van hennepzaad. Dus hennepzaad met mondjesmaat geven. Vogels die niet tot broeden over willen gaan kunnen we hennepzaad geven, het verhoogt de drift tot broeden. Ook hier moeten we er goed aan denken dat overdaad schaadt. Stop met het geven van hennepzaad als je ziet dat het nest gebouwd wordt. Anders is de kans groot dat de pop te driftig wordt en weer te snel met de volgende eieren gaat beginnen voor dat de jongen groot zijn. Door de Beta-caroteen die de zaden bezitten is het ook goed voor de kleur van de bevedering, zeker de rode kleur van de bevedering (kapoetsensijs). Hennepzaad staat goed aangeschreven in de vogelwereld en niet alleen in de vogelwereld zoals gebleken is. Dit heeft te maken met de goede voedingswaarden van dit zaad, wat veroorzaakt wordt doordat het vetrijk is maar zeker ook door de hoogwaardige eiwitten die het bevat. Hennep is bijna te vergelijken met sojabonen. De hennep die wij gebruiken wordt geteeld in China, Rusland, Chili en Libanon. In een mengsel mag niet meer dan 5% hennep zitten. Als in het mengsel meerdere vette zaden zitten zoals bijvoorbeeld mariadistel dan moet het percentage nog lager zijn zeker als de vogels binnen gehouden worden of als niet genoeg bewegingsruimte hebben (broedkooien).
Gemiddelde waarde per 100 gram Hennep:
Vocht 5,5 – 6 %
Ruw eiwit 22 – 25 %
vRuw vet 30 – 35 %
Zetmeel en suikers 35 – 37 %
Ruwe celstof 5 – 6 %
Mineralen 3,9 %
Vitamine A (Beta-caroteen) 5 – 6 mg
Thiamine (Vit. B1) 0,9 mg
Riboflavine (Vit. B2) 1,1 mg
Niacine (Vit. B3) 2,5 mg
Thiamine (Vit. B1) 0,9 mg
Vitamine B6 0,3 mg
Vitamine B12
Ascorbinezuur (Vitamine C) 1,4 mg
Vitamine D 10 IE
A-Tocoferol (vitamine E) 3 mg
Calicium 86 – 88 mg
Fosfor 391,04 mg
Ijzer 2,29 mg
Kalium 6,17 mg
Koper 12 mg
Natrium 1,29 mg
Zink 82 mg
Aminozurenpatroon:
Samenstelling eiwitten
Asparginezuur 5,303 % Tyrosine 1,484 %
Glutaminezuur 9,25 % Valine 2,364 %
Serine 2,83 % Methionine 1,194 %
Glycine 2,479 % Cystine 0,824 %
Histidine 1,406 % Isoleucine 2,269 %
Arginine 6,262 % Leucine 3,551 %
Threoonine 1,969 % Fennylalinine 2,192 %
Alanine 2,289 % Lysine 1,821 %
Proline 2,029 % Tryptofaan 0,678 %
Hennep bevat alle essentiële aminozuren. De zeer voedzame hennepolie bevat de belangrijke Omega 3, Omega 6, en Omega 9 vetzuren.
