Door: A. Lemmens.
2020.
Grote klis is een kruid met vele medische voedingsstoffen en daarnaast ook nog eens een mooie plant om te zien. Voor onze vogels een goede variant in het voedingsproces.
Wetenschappelijke naam: Arctium lappa.
Engelse naam: Greater Burdock.
Duitse naam: Grosse Klette.
Franse naam: Grande Bardane.
Klit heeft te maken met de vorm van de vruchten en de weerhaakjes waardoor ze overal aan blijven plakken. Arctium is uit het Grieks arctos wat beer betekent, dit vanwege zijn ruwe bladen maar vooral met de stekelige bloemhoofdjes, die op de borstelige, ruwe berenhuid lijken. Lappa komt ook uit het Griekse lambanoo wat grijpen betekent en slaat weer op de weerhaakjes van de plant.
Grote klis behoort tot de familie van de composieten. Het is een tweejarige plant. De winter knoppen zitten vrij ondiep in de grond. In de maanden juli en augustus bloeit de Grote klis. Ze kan een hoogte bereiken van 40 tot 200 cm. De wortel is penvormig. De stengels zijn rechtopstaande, vertakt en zijn behaard. Ze zijn gevuld met merg. De stengel eindigt in de bloeiwijze. De bladsteel van de grote bladeren zijn met merg gevuld. De grote bladeren, onder aan de plant, zijn ongeveer even breed als lang, zo’n 50 cm. De vorm van deze bladeren zijn hartvormig met een massieve steel. Van onder zijn ze witachtig en lopen uit in een punt. De kleinere bladeren hebben een korte steel en staan verspreid. Aan de onderkant zijn ze vaak witviltig. De bladranden zijn getand en lopen uit in een punt. De bloemen zijn tweeslachtig. De bloeiwijze is schermvormig en groeien aan de uiteinden van de stengels. De bovenkant van de bloemen is zo goed als plat. De bloemhoofden zijn 2 tot 4,5 cm groot en zijn bolvormig met een lange stengel. De bloemhoofdstengels zijn kaal of iets behaard en glanzend geelgroen. Het hart van de bloem is paasrood. De kleine blaadjes onder de bloemen zijn heldergroen, soms iets paars aangelopen en haakvormig gebogen en vrij kaal. De vruchten zijn eenzadige dopvruchten of nootjes. De haakvormige kleine blaadjes, omwindselbladen, zorgen er voor dat de vruchten aan bijvoorbeeld dierenvachten blijven hangen. Op deze wijze worden de zaadjes verspreid. De zaden zijn lang levend zo’n vijf jaar en zijn tweezaadlobbig, gekiemde zaad geeft een plantje met twee blaadjes. De plant heeft een zonnige tot licht schaduwrijke plaats nodig. De grond moet vochtig en voedselrijk zijn. Van zand tot klei. Grote Klis komt voor in de streken in Europa en Azië met uitzondering van Centraal-Azië. Ingeburgerd is de plant in Noord-Amerika, delen van Zuid-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland.
– Fytonutriënten.
– Fytosterolen.
– Fenolzuren.
– Bitterstoffen.
– Vitamine B1.
– Vitamine B2.
– Vitamine B3.
– Vitamine B6
– Vitamine B12.
– Vitamine C.
– Vitamine E.
– Biotine.
– 18 soorten Aminozuren.
– Inuiline.
– IJzer.
– Mangaan.
– Zwavel.
– Silicium.
– Koper.
– Chroom.
– Kobalt.
– kwik.
– aluminium.
– Fosfor.
– Seleen.
– Tin.
– Natrium.
– Zink.
– Een wortelextract van Grote Klis bevordert broeddrift.
– Een wortelextract van Grote Klis geneest huidaandoeningen.
– De wortel van de Grote Klis heeft een antibacteriële werking.
– De wortel van de Grote Klis heeft een antiallergische werking.
– De wortel van de Grote Klis heeft een parasieten werende werking.
– De wortel van de Grote Klis heeft een gunstige werking op de darmflora, Probiotica.
– De wortel van de Grote Klis heeft een anti oxidatieve werking.
– De wortel van de Grote Klis werkt bij reuma.
– De wortel van de Grote Klis heeft een bloedzuiverende werking.
– De wortel van de Grote Klis bevordert de kwaliteit van de veren.
– De wortel van de Grote Klis werkt bij luchtweg aandoeningen.
– De wortel van de Grote Klis werkt bij slijmvliesontstekingen.
– De wortel van de Grote Klis werkt lever stimulerend.
– De wortel van de Grote Klis werkt bij jicht.
Voor al deze behandelingen is er wel een wortelextract te verkrijgen in de handel.
Zeker een plant die te gebruiken is bij onze vogels als er zich bovenstaande problemen voor doen.
