Door: A. Lemmens.
2019.
Duizendblad is een kruid dat veel medicinale werkingen kent. Dit geldt voor de wilde plant die we kunnen vinden in de natuur. Er zijn ook gecultiveerde soorten in de handel. Deze kunnen we niet gebruiken voor onze vogels. We weten tenslotte niet of deze soorten zijn gekweekt met kunstmest of behandeld zijn met insecticiden. Wat niet goed is voor de gezondheid van onze vogels. Ook is er in de handel zaad te koop van deze gecultiveerde soorten, hier geldt ook, niet gebruiken voor onze vogels. Deze zaden kunnen ook afstammen van planten die gekweekt zijn met kunstmest of behandeld zijn met insecticiden. Zoals het voor iedere plant of zaad die we plukken in de natuur, geldt hier ook, dat we niet moeten plukken in de omgeving van landbouw akkers, wegen en andere plekken waar de kans groot is dat er gewerkt wordt met insecticiden of kunstmest. Van deze middelen kunnen onze vogels ziek worden of zelfs dood gaan.
Wetenschappelijke naam: Achillea millefolium.
Engelse naam: Yarrow.
Duitse naam: Gemeine Schafgarde.
Franse naam: Achillée millefeuille.
De naam duizendblad verwijst naar de fijn blaadjes die de plant heeft, het lijken er wel duizend. De wetenschappelijke naam Achillea is genoemd naar Achilles, de krijgsheld van Troje. Millefolium betekent in het Latijn, mille is duizend en folium is blad.
Het is een overblijvende plant en is familie van de composieten. De winterknoppen zitten onder de grond. De bloei ligt tussen juni en oktober. De plant kan een hoogte bereiken van 15 tot 70 cm. De wortels bestaan uit stokken met korte uitlopers onder de grond. De recht op staande stengels zijn geribd en kennen geen vertakkingen. Ze zijn taai, zacht en iets viltig behaard. De plant groeit in zoden. In het bloei gedeelte van de plant is de stengel wel vertakt en bloeit in trossen. De bladeren staan verspreid aan de stengel en geuren vrij sterk. De breedte van de bladeren bedraagt 2 tot 3 cm, zijn langwerpig met korte smalle slippen en zijn twee- tot drievoudig geveerd. Het lijkt er op of het vele kleine blaadjes zijn. De bovenkant van het blad is behaard. De onderste bladeren aan de plant hebben stelen. De bovenste bladeren omvatten licht de stengel. De bloemen zijn tweeslachtig. De kleine bloempjes vormen samen een dichte schermvorige pluim. De bloem is 3 tot 6 mm breed. De buisbloem is geelwit tot roze. De drie tot vijf lintbloemen zijn wit van kleur en soms paarsachtig roze en zijn zo’n 2 mm lang. Het omwindselblad is bruin gerand en zo’n 0,5cm breed. De vruchten zijn eenzadige dopvruchten die ook wel nootjes genoemd worden. De zaden hebben een korte tijd dat ze kunnen ontkiemen hooguit een jaar. De zaden zijn tweezaadlobbig. Dit betekent dat er, na het ontkiemen, twee blaadjes aan het plantje ontstaan. De plant groeit op plaatsen die zonnig of half schaduwrijk is, droog tot vochtig, matig voedselrijk tot voedselrijk, in gras, vrij humusarm en zwak zurig tot kalkhoudend. De grond is zand, leem en klei. De verspreiding is op het noordelijk halfrond in gematigde en koudere streken. In Australië en het zuidelijk deel van Zuid Amerika zijn de planten geïntroduceerd.
– Etherische olie.
– Azulenen.
– Alkaloïden achilleine.
– Stychydrine.
– Looistoffen.
– Bitterstoffen.
Om een goede medische werking te krijgen moeten de niet verhouten delen van de plant gebruikt worden zoals uitlopers en bloemen zonder steel.
– Bloedstelpend.
– Bloedzuiverend.
– Ontstekingsremmend.
– Zweetdrijvend.
– Krampstillend.
– Versterkt de bloedvaten.
– herstellende werking bij reuma.
– Spijsvertering bevorderend.
Inwendig gebruik:
– Bij aambeien.
– Bij koorts.
– Bij slecht circulerende bloedsomloop.
– bij reuma.
Uitwendig gebruik:
– Crème of spoeling bij ontstoken wonden en eczeem.
– Bij snijwonden om bloedingen te stoppen.
– Bij zweertjes.
Het blad van het Duizendblad ruikt aangenaam. De geur lijkt veel op pas gemaaide weilanden. Hierdoor kan het een onderdeel zijn van de emmer met kruiden die in de vogels ruimtes plaatsen om de geur in de hokken te verbeteren.
De olie van Duizendblad wordt gebruikt bij behandelingen van huidaandoeningen. Bij vogels te gebruiken bij bijvoorbeeld aandoeningen aan de poten, zoals kloven in de huid van de poten.
De thee van Duizendblad maak je door 20 gram gesneden bloeiend kruid in ¼ liter kokend water 10 minuten te laten trekken. Af laten koelen en als drinkwater aan de vogels ter beschikking te stellen een dag per week. Deze thee bevordert de spijsvertering.
