Tanacetum vulgare, synoniem Chrysanthemun vulgare.
Deze naam is vermoedelijk afgeleid van het Oudgriekse woord “athanasia”, dat onsterfelijk betekent. Onsterfelijk in deze slaat hoogstwaarschijnlijk op het feit dat de bloemen lang zijn gele kleur behouden en omdat de bloemen niet snel verwelken. Ook zou het kunnen zijn dat dit slaat op de levensdrank die er van gemaakt werd. “Vulgare” betekent algemeen voorkomend.
Volksnamen: Reinvaren, Wormkruid en Wormzaad.
Engelse naam: Common tansy.
Franse naam: Tanaisie vulgaire.
Duitse naam: Rainfarn.
Het boerenwormkruid lijkt nogal op Jabobskruiskruid.
Boerenwormkruid is een vaste plant. De stengel is donkerbruin en kantig. De grote van de plant is 80 tot 150 cm. De bloeivorm is schermvormig die uit tientallen afzonderlijke bloemhoofdjes bestaat. De schermen, die dicht op elkaar staan, zijn gevormd uit buisbloempjes die ook weer dicht op elkaar staan. De hoofdbloeitijd valt in de periode juni tot en met augustus. De plant kent ook een nabloei die kan aanhouden tot de herfst. De bladeren zijn afgebroken geveerd en bezet met klierharen. Deze klierharen geven de plant zijn typische kamferachtige geur die bij aanraking ontstaat. De olie die uit de plant gewonnen kan worden is giftig. Boerenwormkruid wordt tot de kompasplanten gerekend, omdat de plant zijn bladeren altijd richt naar de zonzijde, het zuiden dus. De plant heeft een droge zanderige grond nodig. Vaak te vinden langs wegbermen.
De etherische oliën die de plant bezit, zoals triticine, irisine en graminine, zijn stoffen die bepaalde insecten kunnen verdrijven. Daarom gebruiken wij dit kruid ook bij de vogels om ongedierte te verdrijven uit onze hokken. De vogels mogen er niet bij kunnen, giftig (etherische olie thujon). Wij drogen dit kruid en doen het in de emmer die in de ruimte staat waar zich onze vogelhokken bevinden. Zie hiervoor elders op deze website: Verzorging, medische aspecten, ongedierte bestrijding. Mieren, vlooien, luis en motten houden niet van boerenwormkruid. Andere insecten zoals nogal wat wilde bijensoorten gebruiken de plant als nectarbron. De wilde of solitaire bij die de plant gebruiken als nectarbron zijn grasbij, koolzwarte zandbij, pluimvoetbij en de tronkenbij. De wormkruidbij is zelfs gespecialiseerd in deze plant. De spanrups en de rupsen van uiltjes (beide nachtvlinders) komen op de plant voor. Deze rupsen leven van boerenwormkruid. In de oudheid werd boerenwormkruid ook gebruikt om lichamen mee te conserveren.
– Boerenwormkruid kan gebruikt worden als lotion tegen schurft.
– Het kruid in de schoenen werkt bij chronische koorts.
– Boerenwormkruid kan gebruikt worden bij ontstekingen van de gewrichten (artritis).
– Boerenwormkruid kan gebruikt worden bij verkoudheid.
De giftige etherische olie thujon kan gebruikt worden voor het afdrijven van wormen zoals spoelwormen en lintwormen.
Voor leken blijft het gebruik van giftige kruiden zeer gevaarlijk. Waag je hier dan ook niet aan.
– Duizeligheid.
– Krampen.
– Buikpijn.
– Kunnen dodelijk zijn.
– Etherische olie.
– Bitterstoffen.
– Flavonglycosiden.
– Zuur.
– Hars.
– Vet.
– Melksuiker.
– Carotenoïden.
– Tanninen.
– Terpenoiden.
– Sesquiterpenen.
Volgens een Griekse mythe werd boerenwormkruid gebruikt om Ganymedes, de mooie zoon van Tros uit de Griekse mythologie, onsterfelijk te maken nadat Zeus een oogje op hem had laten vallen. Op de berg Olympus werd hij vervolgens de waterdrager voor de goden en de minnaar van Zeus. Ja, dat Boerenwormkruid.
